دانشنامه گردشگری نی‌ریز

آب و هوای نیریز
دانشنامه گردشگری » معرفی شهرستان نیریز »
نخستین منبعی که در آن از آب‌وهوای نی‌ریز سخن به میان آمده، مسالک الممالک اصطخری (متوفی ۳۴۶ ه. ق.) است. در آن منبع، نی‌ریز از مناطق سردسیر به شمار آمده است. پس‌ازآن، مقدسی در احسن التقاسیم از مرفه و خوش‌قواره بودن شهرهای ناحیه نی‌ریز سخن گفته است. ابن بلخی که از وضعیت آب‌وهوایی نی‌ریز در سده پنجم هجری قمری خبر داده، هوای آن را معتدل دانسته است؛ اما به گفته مؤلّف نزهه القلوب در سده هشتم، هوای نی‌ریز...

پیشینه تاریخی مشکان
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش پشتکوه » مشکان »
ده از دهستان ده چاه بخش پشتکوه واقع در ۵۴ کیلومتری شمال نی‌ریز به طول جغرافیایی ۲۰ ۵۴ و عرض جغرافیایی ۲۹ ۲۹ و ارتفاع ۲۳۵۰ متری، از روستاهای کهن نی‌ریز است.     در منابع جغرافیایی و تاریخی سده‌های سوم تا هشتم هجری قمری از روستایی بانام‌های «ماسکانات»، «ماشکانات»، «مسکانات»، «مشکانات»، «میسکانان» و «می‌شکانات» یادشده است.      اطلاعات داده‌شده مربوط به یک مکان است و تقریباً با مُشکان کنونی مطابقت دارد. نخستین منبع المسالک و الممالک است که تحت عنوان «میسکانان»، از آن یادکرده...

راههاى مواصلاتى
دانشنامه گردشگری » راه های مواصلاتی نیریز »
نی‌ریز علاوه بر پیشینه دیرینه‌اش، از لحاظ موقعیت جغرافیایی خاصی که داشته، همواره از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار بوده است. نی‌ریز و برخی از بخش‌ها و روستاهای تابع آن از سده‌های نخستین اسلامی تاکنون همواره جزء خطوط مواصلاتی شیراز به سیرجان و کرمان بوده‌اند. تقریباً در تمامی منابع جغرافیایی سده‌های سوم تا هشتم و نیز در کتاب‌های تاریخی چند سده اخیر به این موضوع اشاره شده است. از آنجا که در تاریخ نی‌ریز به این موضوع اشاره چندانی نشد، در...

قطرویه
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش قطرویه » قطرویه »
 دهستان قطرویه مرکز بخش قطرویه، به طول جغرافیائی ۴۲ ۵۴، عرض جغرافیایی ۹.۰ ۲۹ و ارتفاع ۱۵۹۰ متری از سطح دریا؛ که «قطرو»، «کدرو» و در برخی منابع «قطره» نیز خوانده‌شده است. اهمیت این روستا بیشتر به خاطر خط ارتباطی و مواصلاتی بین استان فارس و استان کرمان است.  در تاریخ ۹ بهمن ۱۳۹۱ خط مرزی بین استان‌های فارس و کرمان تغییراتی کرد و مزرعه چاه عمیق عشایری از دهستان ریز آب بخش قطرویه شهرستان نی‌ریز استان فارس منتزع و به دهستان گلستان بخش گلستان  شهرستان سیرجان استان کرمان الحاق شد. در برخی از...

آتشکده‌ی بهرام، آرمیده در کنار بختگان
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » بناهای باستانی نی ریز »
به استناد صفحهٔ ۱۷۹ تاریخ ایران، تألیف حسن پیرنیا و عباس اقبال آشتیانی، در زمان اَرْدَوان آخرین پادشاه اشکانی در سال ۲۰۰ میلادی، بابک فرزند ساسان در شهر خیر کنار دریاچهٔ بختگان حکومت داشته است. به نوشتهٔ «خواندمیر» در صفحهٔ ۲۲۳ جلد اول کتاب «حبیب السیر»، همین بابک حاکم خیر، فرزندی شجاع و دلیر داشته است به نام اردشیر که در سال ۲۲۴ میلادی بر اردوان آخرین پادشاه اشکانی شوریده و او را شکست داده و سلسلهٔ ساسانیان...

پیشینه تاریخی آباده طشک
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » آباده »
 آباده که اخیرا در تقسیمات کشورى به شهر تبدیل شده، داراى پیشینه دیرینى است. این شهر مرکز بخش آباده طشک و در شمال شرقى نیریز واقع است.      آباده در گذشته ـ در سده‌‌‌‌‌‌‌‌هاى سوم و چهارم هجرى قمرى ـ جزء ناحیه بُرم بوده و در بیشتر منابع، «روستاى عبدالرحمن»، (قریه عبدالرحمن) نامیده شده است. نام آباده، تحت همین عنوان و تحت عنوان ده عبدالرحمان در بیشتر منابع جغرافیایى سده‌‌‌‌‌‌‌‌هاى نخستین آمده است. در کتاب الخراج و صنعه الکتابه،...

پیشینه تاریخی دهمورد
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » دهمورد »
  این روستا، دهى کوهستانى از دهستان تنگ حنا، بخش آباده طشک، با طول جغرافیایى ۱.۰ ۵۴ و عرض جغرافیایى ۴۵ ۲۹ و ارتفاع ۱۷۵۰ متر است. دهمورد داراى پیشینه تاریخى است. در منابع جغرافیایى سده‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى سوم تا هشتم هجرى قمرى، از آن با عنوانِ «آس» و در برخى موارد «بودنجان» و نیز «دیه مورد» یاد شده است. قدامه و ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌خردادبه و جیهانى آن را «قریه الآس» خوانده و فاصله آن را تا ده عبدالرحمان هفت فرسنگ گفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. اصطخرى آس را همان...

قلعه های نیریز (قسمت سوم)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » قلعه های تاریخی نیریز »
بخش‌های دیگر مقاله را در قسمت نخست و قسمت دوم قلعه‌های نی‌ریز در دانشنامه نی‌ریز ما بخوانید.     - قلعه‌های دهستان رستاق از بخش مرکزی شهرستان نی‌ریز 1- قلعه بهمن    2- قلعه‌ی حسین‌آباد قدیم    3- قلعه‌ی حاجی‌آباد    4- قلعه‌ی حسین‌آباد جدید    5- قلعه‌ی جعفرآباد  6- قلعه‌ی حیدرآباد   7- قلعه‌ی ده‌فاضل   8- قلعه‌ی رحیم‌آباد   9- قلعه‌ی سورمق   10- قلعه‌ی علی‌آباد (قلعه‌شور) زمین‌های پیرامون قلعه‌ی علی‌آباد مدتی در مالکیت خانواده‌ی رضا حکمت فرزند حسام‌الدین مشارالدوله بوده است. رضا حکمت ملقب به فاخرالسلطنه و سردار...

دریاچه طشت یا دریاچه نرگس
دانشنامه گردشگری » تفرجگاه های طبیعی نیریز »
این دریاچه در شمال دریاچه بختگان قرارگرفته و وسعت آن نسبت به دریاچه بختگان کمتر است. مساحت آن در فصل‌های پرباران به حداکثر ۴۲۰ کیلومترمربع می‌رسد. این دریاچه در منابع کهن و کتاب‌های جغرافیایی سده‌های نخستین با عنوان دریاچه «چوپانان»، «باسفویه»، «باسفهویه»، «باسفهری» و «باشفویه» نیز آمده است. اصطخری در دو مورد از آن یادکرده، بار اول، آن را «باسفهویه» و بار دوم «چوپانان» نامیده و گفته است: «وامابحارها ... و بحیره الجوبانان ... و بحیره الباسفهویه طول‌ها نحو ثمانیه...

مناطق کوهستانی پناهگاه حیات وحش بختگان
دانشنامه گردشگری » تفرجگاه های طبیعی نیریز » پناهگاه حیات وحش بختگان »
تقریباً یک‌صد و سی هزار هکتار کوه و دشت و دامنه بین دو دریاچه قرارگرفته است که این مناطق به‌اضافه کوه‌های خانه کت بخش کوهستانی پناهگاه را تشکیل می‌دهند. در این مناطق درختان و درختچه‌های بنه (پسته وحشی)، بادام‌کوهی، تنگس، کیکم و قیچ دیده می‌شوند. که البته تراکم آن‌ها در نقاط مختلف کم‌وزیاد می‌شود. در منطقه باغور و ریزو، در دشت ساحلی درختچه‌های قیچ به‌صورت یک نوار پهن تا دامنه کوه روییده است. بالاتر از این نوار، روی زمین...